ผลตรวจเลือดที่ไม่ต้องงดอาหารมาก่อน เชื่อถือได้แค่ไหน
การตรวจเลือดโดยไม่ต้องงดอาหารก่อน ขึ้นอยู่กับว่าเราตรวจหาสารหรือค่าทางชีวเคมีอะไรค่ะ เพราะอาหารที่เราทานเข้าไปก่อนตรวจสามารถส่งผลต่อระดับสารบางชนิดในเลือดได้ แต่บางการตรวจแทบไม่ถูกกระทบจากการทานอาหารเลย ดังนั้น ความน่าเชื่อถือจึงขึ้นกับการทดสอบที่ทำในครั้งนั้นค่ะ
กรณีตัวอย่างที่ไม่จำเป็นต้องงดอาหาร
- ตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (CBC) เช่น จำนวนเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว เกล็ดเลือด
- ตรวจระดับฮอร์โมนบางชนิด เช่น TSH (ไทรอยด์), ฮอร์โมนเพศ
- ตรวจการทำงานของตับ ไต (บางค่า)
กรณีที่ควรงดอาหารเพื่อให้ผลแม่นยำขึ้น
- ตรวจน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหาร (FBS) หรือทำ Oral Glucose Tolerance Test เพราะอาหารมีผลโดยตรงต่อระดับน้ำตาล
- ตรวจไขมันในเลือด เช่น คอเลสเตอรอล, ไตรกลีเซอไรด์ เนื่องจากไขมันจากอาหารก่อนตรวจอาจทำให้ค่าขึ้นสูงผิดปกติ
- ตรวจบางค่าในเคมีเลือด เช่น ระดับเหล็กหรือวิตามินบางชนิด
สรุปคือ หากเป็นการตรวจเลือดทั่วไป เช่น CBC หรือการตรวจบางค่าที่อาหารไม่รบกวน ผลที่ได้ก็ถือว่าน่าเชื่อถือแม้ไม่ได้งดอาหารค่ะ แต่ถ้าเป็นการตรวจเพื่อวัดค่าที่เปลี่ยนแปลงได้ตามมื้ออาหาร ผลที่ได้อาจคลาดเคลื่อนและควรทำซ้ำโดยงดอาหารอย่างน้อย 8–12 ชั่วโมงก่อนตรวจค่ะ