ค่าความเข้มข้นของเลือดต่ำ (Hct/Hb) หมายถึงอะไร

ค่าความเข้มข้นของเลือด (Hct/Hb) ที่ต่ำ บอกว่าเป็นโลหิตจางอย่างเดียวหรือไม่

จริง ๆ แล้วค่าความเข้มข้นของเลือดหรือ Hematocrit (Hct) และ Hemoglobin (Hb) ที่ต่ำ ไม่ได้บอกว่าเป็นโรคโลหิตจาง (anemia) เพียงอย่างเดียวค่ะ แม้ว่าโลหิตจางจะเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้ค่าทั้งสองต่ำ แต่ยังมีภาวะอื่น ๆ ที่อาจทำให้ค่าลดลงได้เช่นกันค่ะ

สาเหตุที่ทำให้ค่า Hct/Hb ต่ำ

  1. โรคโลหิตจาง (Anemia)

    • ขาดธาตุเหล็ก
    • ขาดโฟเลต หรือวิตามินบี 12
    • โรคเรื้อรัง เช่น โรคไต โรคตับ
    • โรคทางพันธุกรรม เช่น ธาลัสซีเมีย
  2. ภาวะเสียเลือด (Acute blood loss)

    • อุบัติเหตุ
    • เลือดออกในทางเดินอาหาร
    • ประจำเดือนมากผิดปกติ
  3. ภาวะที่ทำให้เลือดจางโดยไม่ใช่การสูญเสียเม็ดเลือดแดงโดยตรง

    • ปริมาณพลาสมาในเลือดเพิ่มขึ้น เช่น ในหญิงตั้งครรภ์ หรือในคนที่ได้รับสารน้ำทางเส้นเลือดจำนวนมาก
    • ภาวะน้ำเกิน (overhydration)

ดังนั้นเมื่อค่า Hct หรือ Hb ต่ำ แพทย์มักจะประเมินร่วมกับการตรวจเลือดอื่น ๆ เช่น ค่า MCV, MCH, การตรวจระดับธาตุเหล็ก, การทำงานของไต ตับ รวมถึงซักประวัติและตรวจร่างกาย เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริงค่ะ การใช้ค่าเพียงอย่างเดียวอาจไม่สามารถวินิจฉัยได้ว่าป่วยเป็นโลหิตจางหรือไม่ และต้องดูร่วมกับอาการ เช่น อ่อนเพลีย หายใจเร็ว หน้าซีด ใจสั่น ค่ะ