ความเครียดสะสมส่งผลต่อฮอร์โมนในร่างกายได้อย่างไรบ้าง
ความเครียดสะสมสามารถส่งผลต่อสมดุลฮอร์โมนในร่างกายได้อย่างมาก เนื่องจากระบบประสาทและระบบฮอร์โมนทำงานเชื่อมโยงกันอย่างใกล้ชิดค่ะ เมื่อร่างกายเผชิญความเครียดต่อเนื่อง สมองส่วนไฮโปทาลามัส (Hypothalamus) จะส่งสัญญาณไปต่อมใต้สมองและต่อมหมวกไต ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมนหลายชนิด ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพทั้งร่างกายและจิตใจค่ะ
ผลกระทบหลักของความเครียดต่อฮอร์โมน ได้แก่
- คอร์ติซอล (Cortisol):
▸ ความเครียดเรื้อรังทำให้ร่างกายหลั่งคอร์ติซอลมากเกินไป ส่งผลให้ภูมิคุ้มกันลดลง ควบคุมน้ำตาลได้แย่ลง และทำให้เกิดไขมันสะสมบริเวณหน้าท้องค่ะ - อะดรีนาลีน (Adrenaline) และนอร์อะดรีนาลีน (Noradrenaline):
▸ จะถูกกระตุ้นมากขึ้น ทำให้หัวใจเต้นเร็ว ความดันสูง และร่างกายอยู่ในสภาวะตื่นตัวตลอดเวลา จนอาจเกิดภาวะเหนื่อยล้าของต่อมหมวกไตได้ค่ะ - ฮอร์โมนเพศ (เอสโตรเจน, โปรเจสเตอโรน, เทสโทสเตอโรน):
▸ ความเครียดสามารถรบกวนรอบเดือนในผู้หญิง ทำให้ประจำเดือนมาไม่ปกติ หรือในผู้ชายลดระดับเทสโทสเตอโรนลง ส่งผลต่อสมรรถภาพและอารมณ์ค่ะ
ในระยะยาว ความเครียดสะสมอาจนำไปสู่ความผิดปกติของการนอนหลับ ภาวะซึมเศร้า เหนื่อยง่าย น้ำหนักขึ้นหรือบางคนอาจน้ำหนักลดอย่างผิดปกติ รวมถึงส่งผลต่อผิวหนังและระบบย่อยอาหารด้วยค่ะ การจัดการความเครียดอย่างเหมาะสม เช่น การพักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกาย และฝึกผ่อนคลายจิตใจ จะช่วยให้ฮอร์โมนกลับเข้าสู่สมดุลได้ดีขึ้นค่ะ