ถ้ามีอาการปวดเข่าเวลาขึ้นลงบันได ควรตรวจอะไร
หากมีอาการปวดเข่าเวลาขึ้นลงบันได สิ่งที่ควรตรวจและประเมินมีหลายส่วน เพื่อหาสาเหตุที่ชัดเจนและวางแผนการรักษาได้ถูกต้องค่ะ
การตรวจที่ควรพิจารณา
- การตรวจร่างกายโดยแพทย์: แพทย์จะดูตำแหน่งที่ปวด การกดเจ็บ การบวม ขอบเข่า ความมั่นคงของข้อ และการเคลื่อนไหวค่ะ
- เอกซเรย์ (X-ray) ข้อเข่า: เพื่อดูโครงสร้างกระดูก ช่องว่างระหว่างข้อ และหาสัญญาณของข้อเข่าเสื่อม หรือกระดูกงอก
- MRI (คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า): เหมาะในกรณีที่สงสัยเอ็นหรือกระดูกอ่อนบาดเจ็บ เช่น เอ็นไขว้หน้า (ACL) / กระดูกอ่อนผิวข้อฉีกขาด / หมอนรองเข่า (Meniscus tear) ค่ะ
- อัลตราซาวด์ข้อเข่า: ใช้ตรวจของเหลวในข้อหรือพังผืดรอบๆ ได้ดี
- ตรวจเลือด: ในบางกรณี เช่น สงสัยเกาต์หรือรูมาตอยด์ อาจตรวจกรดยูริก ค่าอักเสบ (ESR, CRP) ค่ะ
สาเหตุที่มักพบได้
- ข้อเข่าเสื่อมระยะแรก โดยเฉพาะในผู้ที่มีอายุมากกว่า 40 ปี
- กลุ่มอาการปวดพับเข่า (Patellofemoral pain syndrome) มักปวดเวลาขึ้นลงบันไดหรือนั่งคุกเข่านาน
- หมอนรองเข่าฉีก (Meniscus injury)
- เส้นเอ็นรอบเข่าอักเสบ เช่น เอ็นสะบ้า (Patellar tendonitis)
- กระดูกอ่อนผิวข้อบาดเจ็บจากการใช้งานซ้ำๆ ค่ะ
คำแนะนำเบื้องต้น
ในระหว่างรอการตรวจ ควรหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ทำให้ปวด เช่น ขึ้นลงบันไดบ่อย วิ่งบนพื้นแข็ง หรือย่อเข่านานๆ และอาจใช้การประคบเย็น ภายใน 48 ชั่วโมงแรกเมื่อตอนปวดหนัก ช่วยลดบวม และหากปวดนานเกิน 2 สัปดาห์ ควรพบแพทย์เพื่อตรวจอย่างละเอียดเพื่อหาสาเหตุและรับการรักษาที่เหมาะสมค่ะ