วิธีจัดการเมื่อพบพยาธิออกมาจากทวารหนักแม้หลังทานยา

มีพยาธิออกมาจากทวารหนัก ทั้งขณะถ่ายและไม่ได้ถ่าย ควรทำอย่างไร ทานยาแล้วก็ยังไม่หมด

กรณีที่พบว่ามีพยาธิออกมาจากทวารหนักทั้งขณะถ่ายและไม่ได้ถ่าย แม้ทานยาแล้วแต่อาการยังไม่หาย อาจมีหลายสาเหตุ เช่น ยาที่ใช้ไม่ครอบคลุมชนิดของพยาธิ หรือการติดเชื้อซ้ำเพราะสภาพแวดล้อมและการปนเปื้อนค่ะ ดังนั้นควรดำเนินการตามขั้นตอนดังนี้

  1. ตรวจยืนยันชนิดพยาธิ – ควรนำตัวอย่างพยาธิหรืออุจจาระไปให้แพทย์ตรวจเพื่อระบุชนิดว่าเป็นพยาธิเส้นด้าย, พยาธิตัวกลม หรือชนิดอื่น เพราะยาบางชนิดออกฤทธิ์เฉพาะกับพยาธิแต่ละประเภทค่ะ
  2. รักษาให้ครบตามรอบ – บางชนิด เช่น พยาธิเส้นด้าย จำเป็นต้องทานยาซ้ำอีกครั้งใน 2 สัปดาห์ เนื่องจากยาฆ่าตัวเต็มวัยได้ แต่ไข่ยังฟักออกมาเป็นตัวใหม่หลังจากนั้นค่ะ
  3. รักษาสมาชิกครอบครัวพร้อมกัน – พยาธิบางชนิดติดต่อกันง่าย จึงควรรักษาทุกคนพร้อมกันเพื่อลดการติดกลับไปกลับมาค่ะ

นอกจากการใช้ยา การป้องกันและดูแลตนเองก็สำคัญมากค่ะ

  • ล้างมือบ่อยๆ โดยเฉพาะก่อนกินอาหารและหลังเข้าห้องน้ำ
  • ตัดเล็บให้สั้นและทำความสะอาดเล็บ เพื่อป้องกันไข่พยาธิติดอยู่ตามซอกเล็บ
  • ซักผ้าปูที่นอนและชุดชั้นในบ่อยๆ ด้วยน้ำร้อน หรืออบแห้งด้วยความร้อนสูง
  • หลีกเลี่ยงการเกาหรือสัมผัสบริเวณทวารหนักโดยตรง เพื่อลดโอกาสแพร่กระจายไข่พยาธิ

ถ้าทานยาและดูแลตามขั้นตอนแต่ยังมีอาการ ควรกลับไปพบแพทย์เพื่ออาจต้องเปลี่ยนชนิดยา หรือเพิ่มระยะเวลาการรักษา และตรวจหาการติดเชื้อพยาธิชนิดอื่นร่วมด้วยค่ะ การปล่อยไว้อาจนำไปสู่ภาวะขาดสารอาหาร อ่อนเพลีย หรือปัญหาลำไส้เรื้อรังได้ค่ะ