การตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุของน้ำหนักลดผิดปกติทำอย่างไร?
การตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุของน้ำหนักลดผิดปกติจำเป็นต้องทำอย่างเป็นขั้นตอนเพื่อให้สามารถหาสาเหตุที่แท้จริงได้ค่ะ โดยแพทย์จะเริ่มจากการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และทำการตรวจทางห้องปฏิบัติการหรือภาพถ่ายทางการแพทย์ตามความจำเป็นค่ะ
ขั้นตอนการตรวจวินิจฉัยหลัก ๆ มีดังนี้
-
ซักประวัติ (History taking)
- ระยะเวลาและปริมาณน้ำหนักที่ลดลง
- พฤติกรรมการกิน การออกกำลังกาย และการใช้ยา
- อาการร่วม เช่น เหนื่อยง่าย เบื่ออาหาร ไข้เรื้อรัง ท้องเสีย หรือไอเรื้อรัง
- ประวัติการเจ็บป่วย เช่น เบาหวาน ไทรอยด์ โรคทางเดินอาหาร หรือโรคเรื้อรังอื่น ๆ
- ประวัติครอบครัวและสภาพจิตใจ เช่น ภาวะซึมเศร้า เครียด หรือปัญหาการกินค่ะ
-
ตรวจร่างกาย (Physical examination)
- การวัดดัชนีมวลกาย (BMI)
- ตรวจผิวหนัง เล็บ เส้นผม เพื่อหาสัญญาณขาดสารอาหาร
- ตรวจต่อมน้ำเหลือง ตับ ม้าม หรือก้อนผิดปกติ
- ตรวจระบบต่าง ๆ เช่น หัวใจ ปอด ท้อง ระบบประสาทค่ะ
-
การตรวจทางห้องปฏิบัติการและภาพถ่ายทางการแพทย์ (Lab & Imaging)
- ตรวจเลือดพื้นฐาน (CBC, FBS, LFT, TFT, ESR/CRP)
- ตรวจหาโรคติดเชื้อเรื้อรัง เช่น วัณโรค HIV หรือไวรัสตับอักเสบ
- ตรวจปัสสาวะและอุจจาระ
- เอกซเรย์ปอด อัลตราซาวด์ช่องท้อง หรือ CT scan เมื่อต้องการหาสาเหตุแฝงค่ะ
โดยรวม การวินิจฉัยต้องประเมินทั้งด้านร่างกายและจิตใจ เพราะน้ำหนักลดที่ผิดปกติอาจเกิดจากโรคทางกาย เช่น มะเร็ง ต่อมไทรอยด์ทำงานเกิน โรคติดเชื้อเรื้อรัง หรือจากปัญหาทางใจ เช่น โรคซึมเศร้าและความผิดปกติของการกินค่ะ การพบแพทย์เป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้ได้การตรวจที่ครอบคลุมและรักษาได้อย่างถูกต้องค่ะ